Ülkemizin gerek doğal gerekse tarihi zenginliklerini her bölgede görmek mümkün. bu yazımızda geçmişi çok eski çağlara dayanan, Türklerin Anadolu’da ilk yerleşim yerlerinden biri olan, pek çok kişinin ise hayatında ilk kez duyduğu Terelek bölgesi ve Sİnop’un Durağan ilçesindeki bazı tarihi eserlerden söz edeceğiz.
Paflagonyalılar Dönemi Terelek Kaya Mezarı (M.Ö 7.yy)
Doğa, gezi ve yeni yerler keşfetmeyi bekleyenler için bu bölge ve çevresinde M.Ö 6. ve 7. yüzyıllara ait ait pek çok eser bulunmaktadır. Terelek ve Ambarkaya bölgesindeki Kral Kaya Mezarları da bu önemli eserlerdendir. Terelek Kaya Mezarının M.Ö 700’lü yılların ortalarında Paflagonyalılar mezarı olarak yapıldığı bilinmektedir. Bazı kaynaklara göre ise Hitit eseri olduğu düşünülmektedir.
Terelek Kral Kaya Mezarı ırmak vadisine hakim bir yerde Terelek kayası üzerinde bulunan çok yüksek bir mezardır. Mezarın ön cephesinde 3 sütunlu bir giriş yeri ve bu sütunların alnında ise kabartmalar bulunur. Bu kabartmalardan sağdakinde birinde çıplak bir insan aslanla mücadele etmektedir. Soldaki kabartmada ise hayvan boynuzları arasında bir çıplak insan başı kabartması yer almaktadır. Mezarın içine kare şeklinde bir kapıdan girilir. Kapıdan girildiğinde solda ve arkada 30 cm yüksekliğinde 2 tane birleşik ölü sediri görülür.
Terelek oldukça yüksek bir noktaya kurulu olduğundan tarihi dokunun yanında çok güzel bir manzaraya sahiptir. Ayrıca burada kayanın içinden çıkan mineral yönünden zengin bir kaynak suyu bulunmaktadır. Gittiğinizde bu sudan gönül rahatlığıyla içebilirsiniz.
Terelek Bölgesi, Sinop’un ilçesi olan Durağan’da, Vezirköprü yolu üzerinde Durağan’dan 10 km doğuda Kemerbahçe köyü sınırları içerisinde olup ilçeye 12 km’lik bir mesafede bulunmaktadır. Yolun büyük bir kısmı asfalttan oluşmaktadır.
Durağan Gökırmak kenarında bir düzlükte kurulmuş Sinop’un Boyabat ilçesine 27 km uzaklıkta bulunan çevresinde eski çağlara ait pek çok tarihsel yapıtların bulunduğu şirin bir Anadolu kasabasıdır. Bu bölge çağlar boyunca pek çok uygarlığa ev sahipliği yapmıştır.
Ambarkaya Mezarı
Terelek Kaya Mezarı dışında Durağan ilçesine 8 km uzaklıkta Vezirköprü yolu üzerinde Gökırmak kenarında Ambarkaya üzerine oyulmuş Ambarkaya mezarı bulunur. Girişinde silindir şeklinde 3 sütun bulunur. Kabartma ve süs yoktur. Mezar odası kapısı diktörtgen şeklindedir. Yan duvarları dik, tavan kubbemsidir. Ambarkaya mezarının M.Ö 6. veya 7. yüzyıla ait olduğu tahmin edilmektedir. Ambarkaya Kral Mezarları Terelek Kral Mezarlarından yaklaşık 100 sene daha eski bir yapıdır.
Durak Han Kervansarayı
Durağana gidildiğinde mutlaka gezilmesi gereken yerlerden biri de 1265 M. yılında Pervane Süleyman tarafından yapılan Boyabat-Durağan-Vezirköprü yolu üzerindeki Kervansaraydır. Kasaba ismini bu kervansaraydan alır. Zaman içinde Durak Han – Durağan olmuştur.
Kervansaray Durağanın içindeki eski camiye yakındır. Kitabesi de bu caminin ön cephesinde bulunur.
Eğer doğaya, tarihe ve yeni yerler keşfetmeye meraklı iseniz emin olun ki Durağan Terelek bölgesi size unutamayacağınız bir zaman yaşatacaktır.
Durağan Terelek hakkındaki bilgiler ve birbirinden güzel fotoğrafları için Darıca İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürü Sn. İbrahim Irmak’a teşekkür ederiz. İbrahim bey Terelek bölgesi için şöyle diyor;
“Gezmek ve keşfetmek için oldukça harika bir yer. Ben her gittiğimde muhakkak yeni ve daha önce göremediğim yerler keşfediyorum. Terelek yüksek bir noktada kurulu olduğu için özellikle gün batımında renkler armonisi oluşur. Ve müthiş bir seyir keyfi verir insana yapılacak arkeolojik kazı sonucunda bu kral mezarlarını ve kaya tünellerini yapan medeniyetin daha fazla izlerinin bulunacağına inanıyorum”
Leave a Reply